Recent onderzoek van de UGent wijst uit dat er in woonzorgcentra nog een duidelijk gebrek is aan digitale skills. Daartegenover blijkt echter keer op keer dat net die vaardigheden voor een zorgverlener kapitaal zijn om bij te dragen aan kwaliteitsvolle zorg. Rest dus de vraag: hoe reik je aan jouw personeel de broodnodige opleiding en ondersteuning aan?
Eerst nog dit: dat digitalisering in de zorg essentieel is, zijn geen loze woorden. In de beleidsnota Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 2014-2019 van de Vlaamse regering staat dat digitalisering het belangrijkste ondersteunende instrument is in de verdere uitbouw van de gezondheidszorg.
Ook het Europees Bureau van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) stelt in zijn rapport ‘Health 2020: European Policy Framework and Strategy for the 21st Century’ dat het gebruik van tools zoals communicatietechnologieën, elektronische patiëntendossiers, eHealth en sociale media een must is om de zorg te verbeteren en de kosten te verlagen.
De digitalisering in woonzorgcentra is dus onvermijdelijk. Maar dat heeft weinig zin als medewerkers de digitale vaardigheden onvoldoende onder de knie hebben. Vandaar de vraag: hoe is het in België op dat vlak gesteld?
De allereerste die deze onderzoekvraag stelde, was Anneleen De Roo tijdens haar opleiding aan de UGent (Master in het Management en het Beleid van de Gezondheidszorg, academiejaar 2017-2018). In haar masterproef rond digitale vaardigheden van zorgverleners in de ouderenzorg, peilde ze bij 427 zorgverleners, werkzaam in 7 woonzorgcentra, 6 dagcentra en in de thuisverpleging naar die skills.
Uit dit onderzoek kwamen een aantal verrassende resultaten:
De cijfers zijn ronduit ontnuchterend: een belangrijk deel van de zorgverleners in de ouderenzorg heeft te weinig digitale vaardigheden.
Terwijl zorgverleners anno 2020 moeten beschikken over een basisset van digitale vaardigheden om effectief met eHealth-toepassingen te kunnen werken:
Of: aan de slag kunnen met een computer, smartphone en tablet. Dat is nodig om afspraken in te plannen, online te communiceren (mailen, chatten, video call opzetten) en zaken te registreren in elektronische patiëntendossiers. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat er nog te weinig smartphones en tablets voor personeel van woonzorgcentra wordt voorzien.
Zorgverleners moeten weten waar ze informatie kunnen vinden en gegevens kunnen opslaan. Ook moeten ze deze informatie uit die tools kunnen interpreteren.
Hoe goed kunnen medewerkers hun eigen leer- en ontwikkelingsproces rond digitale tools inschatten? Dat is belangrijk om snel te kunnen switchen van bijvoorbeeld technologie. Een concreet voorbeeld: als een zorgverlener een bepaalde applicatie goed in de vingers heeft, dan zal hij of zij ook sneller met een andere softwaretool aan de slag kunnen.
Dit gaat over communicatie: zowel intern (met collega’s en patiënten) als extern (buiten de muren van het woonzorgcentrum). Dit vraagt om een aantal specifieke digitale vaardigheden zoals digitaal rapporteren, of weten hoe je op een veilige digitale manier medische informatie deelt en bespreekt met collega’s.
Hoe autonoom kan én durft een zorgmedewerker omgaan met technologie? Gaat hij of zij zelf op zoek in de applicatie als iets niet 100% duidelijk is, of komt de vraag bij een collega terecht?
Het onderzoek is duidelijk: aan de fundamenten is nog wat werk. Het is weinig zinvol om halsoverkop een technologische oplossing in te zetten zonder die basisskills. Anders gezegd: zorgverleners moeten eerst leren stappen voordat ze kunnen lopen.
Daarom pleit Anneleen voor opleidingen op maat: “Een opleiding in het elektronisch patiëntendossier, bijvoorbeeld, heeft weinig effect bij zorgverleners die nog moeite hebben met basisskills als informatie opzoeken of documenten uitprinten.” Het onderzoek is dus een pleidooi voor een stapsgewijze aanpak, die uitmondt in een digitale zorgplanning in jouw woonzorgcentrum.
Hoe zet je de stap van digitale vaardigheden naar digitale oplossingen in je woonzorgcentra? En hoe verbeter je daarmee de zorg? Ons e-book 'Hoe zorg en digitalisering hand in hand gaan in je woonzorgcentrum' helpt je alvast op weg.
Wie is Corilus?
Onze missie is bijdragen aan een betere manier van werken binnen woonzorgcentra via digitalisering en technologie. Dat doen we onder meer door je te informeren en inspireren met verhalen, tips en inzichten. Op de hoogte blijven? Volg dan onze blog en schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
