Hoe kiest een patiënt een apotheek?

Veel mensen gaan altijd naar dezelfde apotheek. Maar op grond van welke parameters wordt de keuze voor een apotheek gemaakt? Welke factoren kunnen dit beslissingsproces beïnvloeden? En heeft de opkomst van de online apotheek een invloed? In deze blogpost geven we je enkele inzichten mee.

De apotheker is een centrale zorgverlener binnen het farmaceutisch zorgproces in eerste lijn. En patiënten hebben de vrije keuze om naar eender welke apotheker te gaan. NIVEL, het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Eerste Lijn, vroeg zich af welke redenen patiënten hebben om te kiezen voor een bepaalde apotheek. En of de opkomst van online apotheken een invloed heeft op deze keuze. Daarom deden ze een onderzoek en vulden 799 deelnemers van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg een vragenlijst in. De resultaten:

Keuze voor een vaste apotheek?

In Nederland krijgt 71% van de patiënten jaarlijks een geneesmiddel voorgeschreven van hun huisarts. Van alle burgers die een consultatie bij een huisarts hebben, komt jaarlijks 90% ook bij de apotheek.  En deze mensen moeten dus een keuze maken.

De meerderheid (88%) haalt hun geneesmiddelen altijd bij dezelfde apotheek op. Dit is iets lager dan de peiling in 2003 waarbij dit nog 94% was. Wanneer mensen niet altijd naar dezelfde apotheker gaan (10% van de bevraagden), dan gaan ze toch meestal naar hun vaste apotheek. 2% van de Nederlanders wisselt dus geregeld af van apotheker.

Uit de bevraging valt op dat de leeftijd het verschil maakt in de definitieve keuze voor een vaste apotheker of niet. Patiënten die jonger dan 40 jaar zijn, gaan het minst vaak naar dezelfde apotheek (76%) terwijl patiënten van 65 jaar en ouder dit wel doen (95%).

Er is ook een verschil tussen mensen met of zonder chronische aandoening. Van de eerste groep haalt 92% van de patiënten hun geneesmiddelen altijd op bij dezelfde apotheek. In de tweede groep is dit bij 83% van de patiënten het geval.

Halen patiënten geneesmiddelen op bij dezelfde apotheek

Bron: Halen burgers hun receptgeneesmiddelen altijd bij dezelfde apotheek? Farmaceutische zorg in de eerste lijn: ervaringen en meningen van burgers, NIVEL 2018

Welke factoren bepalen de keuze voor een apotheek?

De keuze van de apotheek wordt grotendeels bepaald door de ophaler van de medicatie. 87% geeft aan zijn of haar geneesmiddelen altijd zelf op te halen. Mensen met 2 of meer chronische aandoeningen laten hun medicatie vaker door iemand anders ophalen of laten deze thuis bezorgen.

Praktische overwegingen

De locatie van een apotheek

Afstand blijkt, niet echt verrassend, de hoofdfactor te zijn in het keuzeproces van de patiënt. De keuze voor een vaste apotheker is de grootste en deze apotheek ligt bij voorkeur dichtbij de locatie van de patiënt: 62% haalt hun geneesmiddelen bij een apotheker in de buurt.

‘In de buurt’ kan 2 zaken betekenen: de afstand van de apotheek tot aan de woning van de patiënt (42% geeft dit aan als reden) en de afstand tot de huisartspraktijk (28%). Logisch want apotheker en huisarts worden aanzien als het centrale duo in de eerstelijns farmaceutische zorg.

Klant zijn van een apotheek

88% haalt geneesmiddelen altijd op bij dezelfde apotheek. Mensen van 65 jaar en ouder doen dat het vaakst (95%). Mensen jonger dan 40 jaar gaan het minst vaak naar dezelfde apotheek (76%).

Opvallend! Bijna een derde van de bevraagden kiest niet bewust voor hun huidige apotheek.

Dit is vooral de situatie voor 18 tot 39-jarigen en voor mensen die weinig of geen geneesmiddelen gebruiken. Ouderen, lager opgeleiden, mensen met een chronische aandoening en mensen die meer geneesmiddelen nodig hebben, kiezen vaker meer bewust voor hun apotheek.

Tip! Connecteer je patiënt met jouw apotheek via Helena

Via Helena, het gratis gezondheidsportaal voor patiënten, maakt de patiënt eenvoudig connectie met jouw apotheek. De patiënt ontvangt via dit portaal de elektronische medicatievoorschriften van zijn huisarts en kan direct de voorgeschreven medicatie in 1 klik bij jouw apotheek bestellen. Dit gaat ook voor andere producten zoals OTC, cosmetica, enzovoort. De patiënt krijgt automatisch een melding en e-mail van zodra de bestelling in jouw apotheek kan afgehaald worden. Bovendien kan jij zo het persoonlijke medicatieschema van jouw patiënt snel en veilig doorsturen.

Benieuwd hoe dit portaal jou kan helpen de persoonlijke band met je patiënten te versterken en jouw dienstverlening te optimaliseren? Maak dan kennis met Helena!


Flexibiliteit van een apotheek

Geneesmiddelen ophalen in de apotheek heeft nog steeds de voorkeur. Werken met flexibele en/of ruime openingstijden alsook korte wachttijden kunnen helpen om patiënten te laten kiezen voor jouw apotheek.

In het algemeen komen volgende zaken nog niet zo vaak voor: medicatie thuis laten leveren of ophalen uit de apotheekkluis en de internetapotheek. Slechts 1% bestelt via deze weg zijn of haar medicatie.

Opvallend! 18 tot 39-jarigen  staan wel open voor andere mogelijkheden om hun medicatie op te halen.

Dit hoeft niet alleen te kunnen aan de apotheekbalie. Dit geldt ook voor mensen die weinig of geen geneesmiddelen gebruiken. Als apotheker kan je hier het verschil maken met bijvoorbeeld een kluis, bezorgdienst, een muurrobot, …

Het zorgaanbod

Ouderen, lager opgeleiden en mensen met meer chronische aandoeningen kiezen vaker een apotheek op basis van de relatie met de apotheker en zorg-gerelateerde redenen zoals de manier waarop ze geholpen worden en de ondersteuning die de apotheek biedt. Deze mensen hebben meer interesse in uitgebreide informatie, de mogelijkheid tot een persoonlijk gesprek en speciale services voor chronisch zieken.

Is het zorgaanbod van je apotheek gekend bij jouw patiënten?

Conclusie

Wat kunnen we concluderen uit het onderzoek van NIVEL? Patiënten kiezen hun apotheek dus niet altijd bewust. Praktische overwegingen zoals de afstand tot de woning of tot de huisartspraktijk wegen het zwaarst door. In die mate zelfs dat deze belangrijker zijn dan zorg-gerelateerde overwegingen zoals de mogelijkheid tot een persoonlijk gesprek of het aanbod van speciale services voor mensen met een chronische aandoening. 

Voor mensen met een chronische aandoening en voor lager opgeleiden hebben volgende zaken een invloed op hun keuze:

  • het feit dat ze al lang bij dezelfde apotheek komen;
  • de klantvriendelijkheid;
  • de mogelijkheid om herhaalmedicatie online te bestellen;
  • de ondersteuning die de apotheker biedt (bijvoorbeeld thuisbezorging van medicatie);
  • de aanwezigheid van kluisjes.
Patiënten die meer zorg nodig hebben laten de zorg-gerelateerde aspecten dus wel meer doorwegen in hun keuze voor een apotheek. Dit betekent dat apothekers zich op basis van hun zorgaanbod en diensten kunnen onderscheiden voor deze groep burgers.
Benieuwd naar wat patiënten denken over de farmaceutische zorg en hoe jij als apotheker het verschil kan maken? Ontdek het in ons gratis e-book 'Hoe kijken patiënten naar de farmaceutische zorg in eerste lijn?'

 

Hoe kijken patiënten naar de farmaceutische zorg in eerste lijn