Het beroep van mondhygiënist is nog vrij nieuw en de eerste samenwerkingen met tandartsen zijn intussen een feit. Hoe verloopt deze samenwerking, wat vinden de patiënten ervan en waar ligt de toekomst voor mondhygiënisten? We vroegen het aan mondhygiëniste Isabelle Mertens.
Wie is Isabelle Mertens?*Mondhygiëniste en lokaal manager bij Tand- en Mondzorg Geel
*Voormalig voorzitster en huidig bestuurslid van de Belgische Beroepsvereniging voor Mondhygiënisten (BBM)
*Afgevaardigde binnen de Internationale en Europese federatie van mondhygiënisten
Het grote doel van dit nieuwe beroep is voor Isabelle om de meest kwetsbare patiënten te bereiken met preventieve mondzorg en ook de brug te zijn tussen patiënt en tandarts enerzijds en tussen patiënt en andere paramedici anderzijds. “Uiteraard is er een nauwere samenwerking met de tandarts maar mondhygiënisten werken ook samen met onder andere tabacologen, diëtisten en kinesisten. Dit beroep benadrukt dus het multidisciplinaire binnen de mondzorg.”
Het bestuur van de Belgische Beroepsvereniging voor Mondhygiënisten (BBM) is hoofdzakelijk vrouwelijk met 1 man in hun midden. Is dit een weerspiegeling van het werkveld?
Volgens Isabelle is het eerder toevallig dat het bestuur van de BBM zo goed als volledig vrouwelijk is maar procentueel gezien is het wel een weerspiegeling van het werkveld. Isabelle: “Het beroep van mondhygiënist is niet per se een vrouwelijk beroep en het mag zeker geen exclusief vrouwelijk beroep worden. Maar het is jammer dat het voornamelijk vrouwen trekt en de instroom van mannen minder is, al zien we daar wel een evolutie in.”
“Vooral informeren en zoeken naar een goede samenwerking. Preventie verdient alle aandacht en meer tijd dan dat er ooit aan is kunnen geven in de huidige werkdrukte binnen de tandheelkunde. Het is nieuw voor iedereen dus we zijn bezig met pionierswerk. We gaan in verschillende settings (ook buitenom de praktijk) op zoek naar wat het beste werkt want er is niet slechts één werkwijze zaligmakend. BBM is nu drie jaar bezig en op die termijn kan je geen wonderen verrichten. Maar we ontvangen momenteel positieve feedback van zowel tandartsen als patiënten.”
Bij het BBM kan je dus terecht voor informatie en advies. En deze info is er niet alleen voor mondhygiënisten en tandartsen maar ook voor patiënten via de website demondhygienist.be. Deze laatste is immers een belangrijke groep om te informeren en bewustwording te creëren.
Het is eerst en vooral heel belangrijk om alles duidelijk uit te leggen zegt Isabelle. “Wat ik altijd zeg: Ik ben de mondhygiënist en ik werk samen met je tandarts die je al jaren kent. Ik doe enkel preventieve zaken en ga dus geen gaatjes vullen of tanden trekken. Deze zin zorgt voor vertrouwen (samenwerking met de tandarts) en geruststelling (geen ingrepen waarmee de mondhygiënist mij pijn gaat doen).”
Isabelle legt ook uit dat de tandarts verantwoordelijk blijft voor de diagnostiek. Zijn er bepaalde problemen, dan neemt de tandarts over. Zijn er geen problemen, dan kan de mondhygiënist je perfect verder helpen met onder andere een reiniging, tips voor het bijsturen van het poetsen, andere zaken die te maken hebben met voeding en rookgewoontes, …
“Dit verhaal vertellen vraagt wel wat tijd en je moet het telkens opnieuw doen bij elke patiënt maar het loont. We moeten ons beroep op de kaart durven zetten.”
“De tandarts die een samenwerking met een mondhygiënist aangaat, heeft een belangrijke rol want ook hij of zij moet deze samenwerking goed uitleggen aan zijn of haar patiënten.” meent Isabelle.
In de praktijk krijgen de mondhygiënisten vaak een plaats op de websites van de praktijken waar ze werkzaam zijn. Belangrijk is ook om daar het beroep kort te omschrijven want het is dé plek waar patiënten informatie opzoeken en lezen. Omdat niet iedereen digitaal is, wordt er vaak ook gewerkt met specifieke folders en displays in de wachtzaal.
Isabelle: “Het feit dat er zeer veel vacatures worden geplaatst op onze website zegt ook veel over de gewenste samenwerking.”
Deze samenwerking verloopt vlot volgens Isabelle. Iedereen kent zijn taken en daarnaast is de grens ook bijzonder duidelijk, namelijk de mond van de patiënt.
Isabelle: “De grote en belangrijke taak van de assistenten is het ondersteunen en laten draaien van de praktijk. Onderschat dit niet want het is een pittig beroep. Wat helpt is dat een grote groep mondhygiënisten ook assistent geweest zijn in vooropleiding. Dat zorgt voor een mooie samenwerking en wederzijds respect.”
“De wachttijden liepen voor de pandemie al stevig op en werden hierdoor nog langer. De preventie heeft daaronder zeker geleden. Maar de vraag naar en de nood aan een nieuwe zorgprofessional was er al voor de pandemie. Zelfs in de beginjaren 2000 werden er hiervoor al adviezen opgesteld.” zegt Isabelle.
Volgens Isabelle is het beroep van mondhygiënist niet dé sleutel tot het oplossen van de wachttijden maar kan het wel een groot deel van de oplossing zijn: “ Momenteel komt het er nog niet volledig uit want er zijn nog te weinig mondhygiënisten (239) maar vanaf de komende jaren zal er een exponentiële stijging zijn want dan studeren er mondhygiënisten af aan 4 scholen in plaats van 2.”
“Er is een grote vraag van tandartspraktijken naar samenwerking om de preventie niet te laten verwateren want het is niet ok dat iemand tot 6 maanden moet wachten op een preventieve controle.” aldus Isabelle.
“We werken mee in het digitaal dossier van de tandarts maar we hebben momenteel geen toegang tot eHealth omdat we geen persoonlijk eHealth certificaat hebben. Een aanpassing in de wetgeving moet hier voor verdere stappen zorgen maar het is al mooi dat er in eenzelfde dossier met de tandarts gewerkt kan worden.
Sinds juli kunnen we wel onze RIZIV-nummer aanvragen. Een grote stap vooruit in de goede richting.” besluit Isabelle.
Kiezen is verliezen zegt Isabelle maar het meest uitdagende vindt ze het gesprek met de patiënt. “Het ging er vaak over in de opleiding en het is inderdaad heel belangrijk om positieve verandering op gebied van poetsen, voeding en tabakstop in de mondgezondheid te bekomen. Via motiverende gespreksvoering met de patiënt proberen we schadelijke gewoontes te doorprikken en naar een oplossing te zoeken. Zo leren we de patiënt kennen, proberen we een vertrouwensrelatie op te bouwen en streven we samen naar een goede mondgezondheid. Het gesprek is hierbij heel belangrijk want al de rest is redelijk technisch.”
Isabelle geeft aan dat tandartsen dit gesprek en de preventie ook willen maar dat dit gebonden is aan tijd die er simpelweg niet is. De mondhygiënist is en moet hier een belangrijke factor in zijn. Het vraagt psychologie maar het doet enorm deugd als de patiënt dit oppikt en er in het dagelijkse leven echt iets mee doet.
Tijd investeren in je patiënt in combinatie met een goed preventiebeleid is de grote meerwaarde van mondhygiënisten voor Isabelle.
Vanaf 1 oktober 2022: nomenclatuur voor behandelingen uitgevoerd door mondhygiënisten
Ben je benieuwd naar hoe je in CareConnect vlot de nieuwe nomenclatuur elektronisch attesteert? Wil je weten hoe je daarbij in één beweging het verplichte behandelvoorschrift kan aanmaken?
➡️ Neem dan contact met ons op!
